Thứ Sáu, 21 tháng 8, 2015

Tất cả những gì cần biết về dinh dưỡng cho bệnh gan


Người mắc bệnh gan cần có chế độ ăn cân đối cung cấp dinh dưỡng đủ 2500 – 3000 kcal/ngày. Tuy nhiên khi mắc thêm các bệnh khác: tiểu đường, mỡ máu… thì cần chú ý điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể.


 
dinh-duong-cho-benh-gan
Hình minh họa. internet
Khi mắc bệnh gan, hàng loạt các rối loạn về chuyển hóa sẽ xảy ra do tế bào gan bị hoại tử, biểu hiện là tăng men gan. Thời kỳ này, cần nghỉ ngơi tại giường và ăn uống hợp lý để gan được cung cấp đủ dinh dưỡng và không phải hoạt động quá sức.

Nguyên tắc dinh dưỡng chung áp dụng cho tất cả bệnh gan
 
- Kiêng rượu bia tuyệt đối.

- Chia nhỏ bữa ăn trong ngày giúp dễ hấp thu, ăn ít nhất 4 bữa trong ngày, gồm 3 bữa ăn chính và 12 bữa ăn phụ. Nên duy trì bữa ăn phụ vào khoảng 8-9h tối với thức ăn nhẹ và sữa.

- Ăn chất tinh bột đường như cơm, bún, miến… nhiều hơn so với bình thường để giúp gan dự trữ lại nguồn năng lượng bị hao hụt trong ngày (trừ trường hợp bị đái tháo đường).

- Lượng đạm (thịt, cá, đậu hũ) cần ăn trong ngày cũng tương tự lúc bình thường: 80-100g cá (không tính xương), thịt nạc hoặc đậu hũ cho mỗi bữa ăn. Đạm từ cá và sữa có lợi cho người bệnh gan vì dễ tiêu hóa.

- Không cần giảm béo nhiều, ăn lượng vừa phải vì chất béo giúp hấp thu nhiều vitamin (A, D, E, K) và tham gia rất nhiều hoạt động chức năng của cơ thể như tái tạo tế bào, miễn dịch, đông máu… Chỉ ăn ít trong trường hợp khó tiêu hay vàng da, ứ mật. Nên ăn chất béo từ cá và từ các loại dầu ăn.

- Hạn chế thức ăn nhiều cholesterol, mỡ động vật (mỡ heo, bò, nội tạng hoặc da heo, gà, vịt).

- Tăng cường chất khoáng, chất xơ, vitamin từ rau, củ và trái cây tươi: 100-120 g rau, củ cho mỗi bữa ăn, trái cây 200-300 g một ngày 

Bệnh nhân xơ gan cổ trướng cần biết: 
 
- Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày (4 - 6 bữa ăn).

- Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng như người bình thường. Trong trường hợp vàng da ứ mật cần giảm lượng chất béo (dầu, mỡ) có trong khẩu phần ăn.

- Trong tuần thường xuyên ăn đạm từ cá hay đạm thực vật như các loại đậu, đậu hũ.

- Ăn nhạt (nêm ít hơn một muỗng cà phê muối gạt ngang cho cả ngày) hoặc hạn chế nêm nước mắm, bột ngọt hoặc bột canh hay hạt nêm. Không chấm thêm muối khi ăn trái cây. Không ăn hoặc ăn rất ít những thức ăn đóng hộp, thức ăn chế biến sẵn và những thức ăn bán ở các hàng vì chúng chứa nhiều muối và bột ngọt.

- Lượng nước trong ngày tùy thuộc vào mức độ phù, báng bụng hoặc chức năng thận, cần được hướng dẫn của bác sĩ. 

Trường hợp bệnh kèm đái tháo đường, cần lưu ý! 
 
- Ăn bớt lượng chất tinh bột (cơm, xôi, bánh mì, bánh phở, khoai tây…): Thường chỉ ăn một chén cơm lưng cho mỗi bữa ăn hoặc một ổ bánh mì nhỏ hoặc một chén bánh phở…

- Nên ăn gạo ít chà xát hay gạo lứt để tăng cường chất xơ.

- Hạn chế ăn trái cây ngọt (sầu riêng, xoài chín, mít, nho, ngọt, chuối…), thay vào đó có thể ăn một trong các loại như táo, lê, dâu tây, mận chua… (100-120 g cho một lần, ăn 2 lần trong một ngày).

- Trong trường hợp khó kiểm soát đường huyết, tốt nhất cần được sự tư vấn của các chuyên gia dinh dưỡng. 

Bệnh gan và mỡ máu xuất hiện cùng lúc:

- Nên ăn dầu đậu nành, cà chua chín, rau ngót, rau cần tây, rau dấp cá, ngũ cốc thô… Với trái cây, nên ăn chanh, cam, quýt, bưởi, táo chín; uống nước trà xanh, hoa hòe… Tăng cường lượng rau, trái cây (mỗi ngày, mỗi người nên ăn tối thiểu 300g rau xanh, 200g quả chín tươi).

- Sử dụng lượng đạm vừa đủ từ cá, gia cầm bỏ da, thịt nạc, sữa không béo, phô mai không béo. Không nên chọn thực phẩm gây chỉ số đường huyết cao như bánh kẹo ngọt, nước ngọt, cơm trắng, bánh mì trắng, khoai nướng hay các thực phẩm có chứa chất béo no như: mỡ heo, bò, gia cầm, da động vật, gan động vật, lòng đỏ trứng và thực phẩm chế biến sẵn. 

Nếu có lơ mơ hoặc hôn mê 
 
Bệnh nhân phải được điều trị trong bệnh viện.
Tùy tình trạng bệnh lý bác sĩ sẽ đưa ra phương thức dinh dưỡng phù hợp, có thể đặt ống thông qua mũi tới dạ dày để nuôi ăn hoặc truyền chất dinh dưỡng trực tiếp vào máu.
 
 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét